Φορολογικές Υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη χρήση – κατοχή ενός Αυτοκινήτου

Η απόκτηση ενός νέου οχήματος απαιτεί για τους περισσότερους την διάθεση ενός σημαντικού χρηματικού ποσού ενώ συνιστά μια αγορά που αποσκοπεί στην πολυετή χρήση και μακροχρόνια λήψη ωφελειών. Γι’ αυτό το λόγο σκόπιμο είναι ο καθένας πριν καταλήξει στην τελική επιλογή του οχήματος που θα τον συντροφεύει για τα επόμενα έτη να μην λαμβάνει υπόψη του μόνο τα χρήματα που θα χρειαστεί να δαπανήσει για την αγορά του αλλά και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη χρήση του στην πορεία των ετών.

Ως Analog δεν είμαστε οι πλέον ειδικοί για να κάνουμε αναλύσεις σχετικά με καταναλώσεις καυσίμου, κόστη συντήρησης και ασφάλισης και γενικότερα για οτιδήποτε άπτεται των μηχανολογικών ενός οχήματος. Μπορούμε ωστόσο να δώσουμε μια πλήρη εικόνα για τις φορολογικές υποχρεώσεις που προκύπτουν προς τον χρήστη/ιδιοκτήτη ενός αυτοκινήτου τις οποίες καλό είναι να σταθμίσει πριν την τελική επιλογή του για να μην βρεθεί προ εκπλήξεων στην πορεία των ετών.

Κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί πως η όλη ανάλυση θα στηριχθεί στις παραμέτρους και τους τρόπους υπολογισμού των φόρων και των τελών με βάση την ισχύουσα νομολογία και τους τρέχοντες συντελεστές αφού είναι ένα αντικείμενο που διαχρονικά έχει επιδείξει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο προσέγγισης του από το νόμο.

Οι κύριες βάσεις υπολογισμού των φόρων/τελών που συνδέονται με τα αυτοκίνητα είναι:

Α) η Λιανική Τιμή Προ Φόρου του Οχήματος,

Β) τα κυβικά εκατοστά του κινητήρα του,

Γ) το έτος πρώτης κυκλοφορίας του / η ηλικία του,

Δ) τα γραμμάρια Διοξειδίου του Άνθρακα (CO2 ) που εκπέμπει με βάση τον κατασκευαστή του.

Ενώ οι Φορολογικές Υποχρεώσεις/Επιβαρύνσεις που μπορεί να προκύψουν είναι:

Α) Τα τέλη κυκλοφορίας

Β) Η Αύξηση της Ετήσιας Αντικειμενικής Δαπάνης Διαβίωσης (τεκμήριο)

Γ) Ο Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης υπό προϋποθέσεις

Δ) Η Αύξηση του Φορολογητέου εισοδήματος στην περίπτωση που ο χρήστης του οχήματος δεν είναι παράλληλα και ιδιοκτήτης αλλά το λαμβάνει σαν παροχή σε είδος από επιχείρηση/εργοδότη του.

Ας προσεγγίσουμε την κάθε μία από τις παραπάνω περιπτώσεις διακριτά.

Α) Τέλη Κυκλοφορίας

Ο τρόπος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας εξαρτάται από την ημερομηνία πρώτης ταξινόμησης του αυτοκινήτου στην Ελλάδα. Οριακή ημερομηνία αποτελεί η 31/10/2010.

i) Τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας για τα επιβατικά αυτοκίνητα που έχουν ταξινομηθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα έως την 31/10/2010 υπολογίζονται αποκλειστικά με βάση τα κυβικά εκατοστά του κινητήρα τους, ως εξής:

ii) Για τα επιβατικά αυτοκίνητα που ταξινομούνται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την 1/11/2010 και μετά, , ανεξαρτήτως τεχνολογίας που ενσωματώνουν, τα τέλη κυκλοφορίας έτους υπολογίζονται αποκλειστικά με βάση τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (γραμμάρια CO2 ανά χιλιόμετρο), ως εξής:

Β) Ετήσια Αντικειμενική Δαπάνη Διαβίωσης

Ο Ιδιοκτήτης ενός οχήματος βαρύνεται τόσο με το τεκμήριο απόκτησής του, δηλαδή την ικανότητα να καλύψει με τα εισηδήματά του το κόστος αγοράς όσο και με τα τεκμήρια κατοχής και χρήσης του τα οποία υπολογίζονται με βάση τα κυβικά εκατοστά του κινητήρα του, την παλαιότητά του και τους μήνες χρήσης του.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 1 περ. γ’ του Ν. 4172/2013 η Ετήσια Αντικειμενική Δαπάνη επιβατικού Αυτοκινήτου ορίζεται ως εξής:

για τα αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κυβικά εκατοστά σε 4.000 ευρώ,
για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κυβικών εκατοστών προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά μέχρι τα 2.000 κυβικά εκατοστά,
για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 2.000 κυβικών εκατοστών προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά και μέχρι 3.000 κυβικά εκατοστά και
για αυτοκίνητα μεγαλύτερα από 3.000 κυβικά εκατοστά προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.

Ενδεικτικά η Ετήσια Αντικειμενική Δαπάνη ανάλογα με τα Κυβικά Εκατοστά ενός οχήματος για τα πρώτα πέντε έτη από την πρώτη κυκλοφορία του αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα:

Τα παραπάνω ποσά ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης από κάθε αυτοκίνητο μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητά του, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα ή σε χώρα της Ε.Ε. , κατά ποσοστό ως εξής:

30% για χρονικό διάστημα πάνω από πέντε (5) και μέχρι δέκα (10) έτη.
50% για χρονικό διάστημα πάνω από δέκα (10) έτη.

Γ) Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης.

Ο Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης προκύπτει στις περιπτώσεις οχημάτων που υπερβαίνουν τα 1.929 κ.ε και δεν έχουν παρέλθει περισσότερα από 10 έτη από την ημερομηνία πρώτης κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα ή άλλο κράτος της Ε.Ε.

Συγκεκριμένα, με την παραγράφου 1 του άρθρου 44 του νόμου 4111/2013 όπως αυτός τροποποιήθηκε με τον νόμο 4334/2015:

Για αυτοκίνητα από 1.929 έως 2.500 κυβικά ο φόρος πολυτελείας ανέρχεται στο 5% της αντικειμενικής δαπάνης (τεκμήριο διαβίωσης).
Για τα αυτοκίνητα από 2.501 κυβικά και άνω ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 13% επί του τεκμηρίου διαβίωσης.

Δ) Φορολογητέο Εισόδημα (Παροχή σε είδος)

Η Παροχή σε Είδος επί της ουσίας είναι ένα τεκμαρτό εισόδημα (από μισθωτή εργασία) που υπολογίζεται και αποδίδεται προς τον χρήστη του οχήματος από την επιχείρηση/εργοδότη στην περίπτωση που του έχει χρεωθεί και για χρόνο πέραν του ωραρίου απασχόλησης. Η αξία της παραχώρησης, υπολογίζεται ως ποσοστό στο σύνολο της Λιανικής Τιμής προ Φόρων (ΛΤΠΦ) του οχήματος όπως αυτή προσδιορίζεται από τον προμηθευτή του και ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται το ύψος αυτού του εισοδήματος περιγράφεται στο άρθρο 13 του Ν. 4172/2013 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 99 (παρ. 1) του Ν.446/2016 και την ερμηνευτική ΠΟΛ.1045/24.3.2017. Άλλες παράμετροι που επιδρούν στο τελικό ποσό είναι το διάστημα χρήσης του οχήματος και η παλαιότητά του.

Συγκεκριμένα, με βάση την οριζόμενη κλίμακα από την παρ. 1 του άρθρου 99 του N.4446/2016, η αξία της παραχώρησης ενός οχήματος υπολογίζεται ως ποσοστό στο σύνολο της ΛΤΠΦ και όχι κλιμακωτά, ξεκινώντας από το πρώτο κλιμάκιο με ΛΤΠΦ οχήματος έως 12.000 ευρώ και καταλήγοντας στην ανώτερη κλίμακα με ΛΤΠΦ άνω των 25.001 ευρώ.

Σε περίπτωση χρήσης εταιρικού οχήματος για χρονικό διάστημα μικρότερο του έτους π.χ. λόγω απόκτησής του εντός του έτους, η αξία της παροχής υπολογίζεται αναλογικά με το χρονικό διάστημα (μήνες) χρησιμοποίησής του. Η διάρκεια χρήσης εταιρικού οχήματος για διάστημα άνω των 15 ημερολογιακών ημερών λογίζεται ως μήνας.

Τα ανωτέρω ισχύουν ανεξαρτήτως αν το όχημα ανήκει στην επιχείρηση, κατά κυριότητα, ή είναι μισθωμένο με οποιονδήποτε τρόπο (χρηματοδοτική ή μακροχρόνια μίσθωση κ.λπ.).

Η αξία της παροχής σε είδος μειώνεται από το τρίτο έτος κυκλοφορίας του οχήματος και μετά (παλαιότητα που προκύπτει από την άδεια κυκλοφορίας του διεθνώς) και σύμφωνα με την εξής κλίμακα:

Η Παροχή σε είδος αντιμετωπίζεται φορολογικά ως εισόδημα από Μισθωτή εργασία. Έτσι προστίθεται στα τυχόν υπόλοιπα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και φορολογείται με βάση την κλίμακα του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών.

Επιπλέον, προστίθεται στις υπόλοιπες πηγές εισοδήματος του χρήστη του (π.χ τόκοι, μισθοδοσία, ενοίκια κλπ) και σε περίπτωση που το σύνολο των εισοδημάτων υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ εντάσσεται στην κλίμακα υπολογισμού της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης.

Analog Group

Tax Department